Mục lục bài viết
ToggleDịch thuật đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc kết nối giữa các văn hóa và ngôn ngữ khác nhau. Khả năng biên dịch từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ khác không chỉ đòi hỏi sự hiểu biết về cả hai ngôn ngữ mà còn yêu cầu sự chuyên nghiệp và kiên nhẫn trong quy trình dịch thuật. Bài viết này Việt Uy Tín sẽ đồng hành cùng bạn trong hành trình khám phá các loại hình dịch thuật phổ biến và quy trình thực hiện chúng, giúp bạn hiểu rõ hơn về sự phức tạp nhưng rất thú vị về sự đa dạng của nghệ thuật dịch thuật.
Các loại hình biên dịch
Từ trang sách bạn hay cầm trên tay, đến bản tin trên mạng và thậm chí là những tấm biển hướng dẫn trên đường phố – biên dịch là người bạn đồng hành không thể thiếu để đảm bảo thông tin và giao tiếp được truyền tải một cách hiệu quả qua nhiều ngôn ngữ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi khám phá chi tiết từng loại hình biên dịch, những phương pháp thú vị mà các trung tâm dịch thuật sử dụng để làm cho toàn thế giới trở nên gần gũi hơn thông qua ngôn ngữ.

Các loại hình biên dịch
Biên dịch một chiều
Trong ngữ cảnh dịch thuật, biên dịch một chiều ám chỉ quá trình chuyển đổi văn bản từ ngôn ngữ gốc sang một ngôn ngữ đích mà không có sự chuyển đổi ngược trở lại. Nghĩa là, chỉ có một hướng dịch từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích mà không có sự dịch trở lại ngôn ngữ gốc.
Khi sử dụng biên dịch một chiều, thông tin và ý nghĩa của văn bản gốc được chuyển đổi và tái hiện trong ngôn ngữ đích một cách tương đối chính xác. Dịch giả tập trung vào việc diễn dịch và tái tạo thông điệp của văn bản gốc mà không quá quan tâm đến việc duy trì cấu trúc ngôn ngữ gốc. Họ sẽ sử dụng các kỹ thuật và phương pháp dịch hiệu quả để chuyển đổi thông điệp một cách trôi chảy và tự nhiên trong ngôn ngữ đích.
Quá trình biên dịch một chiều thường được áp dụng trong các tài liệu văn bản chuyên môn như sách giáo trình, báo cáo kỹ thuật, tài liệu học thuật, và công văn. Mục tiêu chính là chuyển đổi thông tin từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích một cách chính xác và hiệu quả trong việc truyền đạt ý nghĩa và kiến thức đến người đọc hoặc người sử dụng văn bản dịch.
Biên dịch song hướng (2 chiều)
Biên dịch song hướng, còn được gọi là biên dịch 2 chiều là quá trình chuyển đổi văn bản từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích và ngược lại. Trong biên dịch hai chiều, dịch giả không chỉ chuyển đổi thông điệp từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích, mà còn bảo đảm rằng ý nghĩa và thông tin đầy đủ của văn bản gốc được hiểu và chuyển đổi trở lại ngôn ngữ gốc.
Quá trình biên dịch hai chiều đòi hỏi khả năng nắm bắt nhanh chóng và linh hoạt của dịch giả trong việc diễn dịch ngôn ngữ và văn hóa của cả ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích. Dịch giả cần có khả năng tương tác và tìm hiểu sâu hơn về nền văn hóa, ngữ nghĩa và ngữ pháp của cả hai ngôn ngữ để bảo đảm sự chính xác và tự nhiên trong việc chuyển đổi thông điệp.
Biên dịch hai chiều thường áp dụng trong các tài liệu quan trọng, như tài liệu pháp lý, hợp đồng, thông tin thương mại, văn bản chính trị và văn bản quảng cáo.
Biên dịch song ngữ
Biên dịch song ngữ, còn được gọi là dịch song song, là một hình thức dịch thuật đặc biệt trong đó văn bản nguyên gốc và văn bản dịch được hiển thị cùng một lúc. Thông thường, cặp ngôn ngữ nguyên gốc và ngôn ngữ dịch được sắp xếp theo hai cột song song, cho phép người đọc so sánh và kiểm tra diễn dịch trực tiếp.
Qua biên dịch song ngữ, người đọc có thể nắm bắt nhanh chóng thông tin và ý nghĩa của văn bản gốc và văn bản dịch đồng thời. Cách trình bày này giúp người đọc hiểu rõ hơn về câu trúc ngữ pháp, sự sắp xếp câu, và cách diễn đạt ý nghĩa trong cả hai ngôn ngữ.
Biên dịch song ngữ thường được áp dụng trong các tài liệu đa ngôn ngữ như sách giáo trình, hướng dẫn sử dụng, sách du lịch và thông tin công cộng
Các loại hình phiên dịch
Phiên dịch là một công việc đòi hỏi kỹ năng nghe và kỹ năng giao tiếp cực kỳ tốt. Từng hình thức phiên dịch mà có cách truyền đạt thông tin khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu và mục đích khách hàng. Một số loại hình phiên dịch cơ bản như sau,

Các loại hình phiên dịch
Phiên dịch song song (thuyết minh)
Phiên dịch song song là hình thức dịch cùng lúc với người nói. Trong quá trình này, dịch giả ngay lập tức diễn dịch và chuyển đổi nội dung từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích trong khi người nói đang diễn thuyết. Kỹ năng lắng nghe nhanh chóng và chính xác là yếu tố quan trọng trong phiên dịch song song. Hình thức này thường được sử dụng trong các sự kiện trực tiếp như hội nghị quốc tế, tọa đàm, buổi thuyết trình, nơi người ngôn ngữ gốc và người ngôn ngữ đích có thể giao tiếp và trao đổi thông tin ngay lập tức.
Phiên dịch nối tiếp, dịch đuổi
Phiên dịch nối tiếp là hình thức phiên dịch trong đó dịch giả chờ đến khi người nói dừng hoặc ngắt điểm trong diễn thuyết để tiến hành dịch. Dịch giả ghi nhớ và diễn dịch từ một phần nội dung đã được người nói truyền đạt trước đó, sau đó chờ người nói tiếp tục trước khi chuyển tiếp dịch. Hình thức này thường được sử dụng trong các cuộc hội thoại trực tiếp, gặp gỡ nhóm nhỏ, hoặc các tình huống khi không có thiết bị hỗ trợ dịch thuật.
Phiên dịch tại nơi hiện trường
Đây loại hình yêu cầu phiên dịch viên phải theo hỗ trợ chuyển ngữ trực tiếp tại các địa điểm như nhà máy sản xuất, buổi gặp mặt đối tác ngắn, chuyến đi công tác… Những phiên dịch viên chuyên về loại hình này không chỉ thực hiện công việc dịch đơn thuần mà còn đóng vai trò kết nối văn hóa giữa các quốc gia.
Phiên dịch Online từ xa
Phiên dịch online từ xa là hình thức phiên dịch trực tuyến trong đó dịch giả và người nghe sử dụng công nghệ truyền thông để kết nối từ xa. Dịch giả sử dụng phần mềm hoặc ứng dụng trực tuyến để nghe và diễn dịch nội dung từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích, trong khi người nghe có thể nghe dịch thuật qua máy tính, điện thoại, hoặc thiết bị khác. Hình thức này thường được sử dụng trong các cuộc hội thảo trực tuyến, hội nghị từ xa, hoặc trong những tình huống khi dịch giả và người nghe không có thể gặp mặt trực tiếp.
Sau khi trải qua mùa dịch Covid-19 thì hình thức phiên dịch này cũng đã trở nên phổ biến giúp tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển. Với loại hình này, phiên dịch viên sẽ thực hiện công việc thông qua các ứng dụng tương tự video call như Zoom, Skype, Google Meet, Zalo, …
Quy trình dịch thuật
Quy trình dịch thuật là một hệ thống được thiết kế để đảm bảo tính logic, khoa học và hiệu quả trong việc chuyển đổi thông tin từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ khác. Quy trình không chỉ đơn giản là các bước dịch từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ khác mà còn bao gồm một loạt các bước và quy định cụ thể để đảm bảo sự chính xác và sự truyền đạt ý nghĩa của thông điệp gốc.
Quy trình biên dịch chuyên nghiệp tại Việt Uy Tín
- Bước 1: Nhận tài liệu cần dịch trực tiếp từ quý khách tại trụ sở chính ở TP.HCM hoặc văn phòng Hà Nội. Quý khách hàng cũng có thể gửi qua email hay chuyển phát nhanh.
- Bước 2: Tiến hành phân tích tài liệu, phân loại chuyên ngành, thuật ngữ, thời hạn hoàn thành hay các yêu cầu đặc biệt khác từ khách hàng.
- Bước 3: Sau khi phân tích xong các yếu tố trên công ty sẽ chọn ra biên dịch viên phù hợp và tiến hành dịch thuật.
- Bước 4: Kiểm tra lại bản dịch. Quản lý dự án và đội ngũ biên dịch viên sẽ đưa ra các nhận xét, bổ sung, tạo thành bản dịch thứ hai sau đó đưa cho người phụ trách ban đầu thống nhất lại.
- Bước 5: Sau khi thống nhất và hoàn thành bản dịch cuối cùng, sẽ tiến hành giao tài liệu cho khách hàng.
- Bước 6: Bảo hành và chỉnh sửa, tiến hành chỉnh sửa lại hoàn toàn miễn phí nếu có sai sót theo yêu cầu của khách hàng.
Quy trình phiên dịch
- Bước 1: Nhận thông tin dự án phiên dịch bao gồm yêu cầu từ khách hàng, tài liệu liên quan, loại hình phiên dịch, ngôn ngữ, thời gian địa điểm.
- Bước 2: Lựa chọn phiên dịch viên phù hợp. Sau khi nhận các thông tin cần thiết của dự án sẽ lựa chọn ra phiên dịch viên phù hợp nhất để thực hiện công việc phiên dịch.
- Bước 3: Kiểm tra trình độ phiên dịch viên. Ở bước này khách hàng và công ty sẽ có buổi sắp xếp để kiểm tra trình độ phiên dịch viên xem mức độ phù hợp.
- Bước 4: Thực hiện phiên dịch. Phiên dịch viên sẽ đến trước 15 phút và chuẩn bị những thao tác cần thiết cho dự án phiên dịch.
- Bước 5: Kiểm tra chất lượng buổi dịch. Sau khi hoàn thành buổi phiên dịch, nhân viên chăm sóc khách hàng sẽ liên hệ để kiểm tra chất lượng buổi dịch, nhận đánh giá từ khách hàng để cải thiện cho những dự án sau.

Quy trình phiên dịch chuẩn hóa
Xem thêm: Tổng hợp từ điển và nguồn tài liệu dịch thuật mới nhất
Tổng kết
Các loại hình dịch thuật bao gồm biên dịch và phiên dịch sẽ tùy thuộc vào mục đích, nhu cầu của khách hàng, bản chất của dự án dịch thuật. Sau khi xem xét những đặc điểm và phân tích những yếu tố cần thiết cho một bài biên dịch hoặc một buổi phiên dịch sẽ lựa chọn loại hình phù hợp nhất và tiến hành thực hiện công việc dịch thuật theo quy trình rõ ràng.
Việt Uy Tín hân hạnh cung cấp thông tin về các loại hình dịch thuật và quy trình thực hiện, với hy vọng rằng chúng có thể đem lại giá trị cho độc giả. Chúng tôi là một công ty chuyên nghiệp trong lĩnh vực dịch thuật, chuyên cung cấp dịch vụ dịch thuật đa ngôn ngữ với hơn 50 ngôn ngữ khác nhau. Nếu bạn đang có bất kỳ nhu cầu nào liên quan đến dịch thuật, xin đừng ngần ngại liên hệ ngay với chúng tôi. Chúng tôi sẽ rất vui được hỗ trợ quý khách.